VASTO
Cztery kroki między dwoma tysiącami lat historii i piękna
Vasto, na wzgórzu blisko wybrzeża, to zbiór zapierających dech w piersiach widoków. Ponadto miasto jest kompendium dwóch tysięcy lat historii, które można przeżyć na nowo, spacerując po jednym z największych zamkniętych dla ruchu kołowego historycznych centrów we Włoszech.
Abyście mogli się nim w pełni cieszyć, przygotowaliśmy siedem tras, które wiją się ulicami centrum i najbliższej okolicy. Każda trasa to opowieść, która zabierze Cię do innej epoki i wprowadzi Cię w zabytki, fakty i postacie z tego okresu, w fascynującej historii, która należy do historii Vasto, ale także, bardziej ogólnie, do historii południowe Włochy Włochy.
Histonium rzymskie
Rzymskie miasto zwane Histonium, na którym później miał powstać Vasto, zostało z kolei zbudowane na wcześniejszej italskiej osadzie ludu Frentani i rozszerzone na dzisiejszą dzielnicę San Pietro. Na południe od miasta znajdował się duży amfiteatr, którego powierzchnia odpowiada dzisiejszemu Piazza Rossetti, centrum nowoczesnego miasta.
Wiele pozostałości rzymskiego miasta jest nadal widocznych w układzie miasta. Przede wszystkim łaźnie rzymskie z ich wspaniałymi mozaikami, ale także długie odcinki opus reticulatum, cywilnych ceglanych ścian, które są widoczne na ścianach domów przy via Anelli.
Amfiteatr pod Piazza Rossetti nigdy nie został odkopany, ale niektóre ściany są widoczne w witrynach sklepowych, podobnie jak wielkie rzymskie cysterny, które dostarczały wodę do miasta, stały się miejscami publicznymi wzdłuż trasy murów w kierunku morza, dziś stały się wspaniały spacer. Kolejnym urokliwym punktem jest adriatycka droga, gdzie osuwisko umożliwiło odkrycie fundamentów świątyń dawnej stolicy miasta.
Klęska Aymone
Stając się częścią lombardzkiego księstwa Benewentu, Histonium zostało podbite przez Franków Karola Wielkiego w 802 roku. Ten ostatni oddał go w zarząd nadwornemu paladynowi Aimone di Dordona (śpiewanemu również w Cyklu Karolingów, ojcu Rinaldo i Bradamante). Od germańskiego terminu Wast miejsce to przyjęło nazwę Guasto d’Aymone.
Po roku 1000 wieś stała się własnością opactwa Farfa, a więc pod bezpośrednią kontrolą Kościoła. Z tego powodu w 1177 roku papież Aleksander III znalazł schronienie na ponad miesiąc w kolegiacie San Pietro podczas walk z Federico Barbarossą. Dziś z dużego kościoła fortecznego, po osunięciu się ziemi w 1956 roku, pozostała niestety tylko fasada z kamiennym portalem Majella z XIII wieku.
W dzielnicy jest to szczególnie interesujące, ponieważ oprócz wspaniałego widoku na morze z Via Adriatica, posiada dwa obszary w sieci drogowej, oba zbudowane na wcześniej istniejącym planie rzymskim, ale wyraźnie odrębne: średniowieczny i XV-wieczny, włączony wraz z rozbudową murów w 1439 r. W tym ostatnim na uwagę zasługuje wiele pałaców z XVIII lub początku XIX wieku.
średniowieczna dzielnica
Dzielnica Santa Maria odpowiada staremu Castel Gisone, twierdzy zbudowanej również na pozostałościach rzymskich dzieł, w szczególności amfiteatru, który znajdował się na południe od starożytnego miasta Histonium. Cała dzielnica rozwinęła się wokół twierdzy, „bitwy”, która później stała się podstawą gigantycznej dzwonnicy kościoła Santa Maria Maggiore.
Zewnętrzna fasada Santa Maria, choć nie prezentuje regularnej bryły, jest otwartą księgą przemian tej części miasta. Obchodząc go można zaobserwować pozostałości portyku poprzedniego kościoła, ustawionego ortogonalnie w stosunku do obecnego. Po przybyciu na Piazza del Tomolo, starożytny rynek, a także miejsce pręgierza, zamiast tego znajdziesz zamurowany w kościele nagrobek starożytnego normańskiego wojownika, z którym związane są kolorowe legendy.
Wokół kościoła można spacerować zawiłym i fascynującym labiryntem średniowiecznych uliczek, a stamtąd wyjść na loggię Amblingh, zdumiewający balkon zbudowany w pobliżu starożytnych średniowiecznych murów. Jeśli zrobisz to przez Porta Catena, jedyną bramę do miasta, która przetrwała w swoich starożytnych formach, znajdziesz się w jednym z najpiękniejszych punktów widokowych w Abruzji, a przed sobą będziesz miał tylko Zatokę Vasto w jej wspaniałe kolory.
Ściany Caldory
Kiedy Giacomo Caldora został lordem Vasto w 1422 roku, postanowił rozbudować i zreorganizować miasto, które kilka lat wcześniej połączyło Guasto d’Aymone z Castel Gisone i które stawało się coraz ważniejszym portem handlowym na wybrzeżu Adriatyku.
Caldora, jako wielki wódz, myślał przede wszystkim o pracach militarnych. Projekt fortyfikacji powierzam sieneńskiemu Mariano di Jacopo, znanemu jako Il Taccola. W 1439 roku, wkrótce po jego śmierci, prace zostały zakończone, a Vasto otrzymał wspaniały zamek, który na szczęście w dużej mierze przetrwał wieki wstrząsów i stratyfikacji.
W planie wycieczki na XV-wiecznych murach będzie można podziwiać nie tylko potężny Zamek Caldoresco, ale także trzy z sześciu oryginalnych wież: Wieżę Santo Spirito, Wieżę Diomede del Moro i Wieżę Bassano, wzniesioną i ukończoną w XVIII-wieczna forma. W planie wycieczki będzie można również zobaczyć pozostałości niektórych odcinków starych murów oraz Porta Nuova, która choć przebudowana w 1790 r., znajduje się w miejscu, gdzie pierwotnie musiała stać główna brama rzymskiego miasta.
Stolica d'Avalos
W 1496 Vasto zostało przyznane d’Avalos, którzy dodali tytuł markiza Vasto do poprzedniego tytułu markiza Pescara. D’Avalos objęli w posiadanie pałac wzniesiony przez Giacomo Caldorę blisko murów w kierunku morza i uczynili go swoją rezydencją. Po najeździe tureckim z 1566 roku, który dosłownie podpalił miasto, markizi odbudowali budowlę w formie, którą można podziwiać do dziś. Palazzo d’Avalos, oprócz tego, że jest jednym z największych i najważniejszych szesnastowiecznych pałaców w Abruzji, jest obecnie siedzibą Muzeum Archeologicznego, Galerii Sztuki i Muzeum Kostiumów Starożytnych.
W mieście jest wiele miejsc związanych z d’Avalos, a wśród nich jest kościół Santa Maria, w którym czczony jest Święty Cierń, dar papieża Piusa IV za rolę d’Avalos podczas Soboru Trydenckiego, a także pozostałości San Cesario, dar od markiza Cesare Michelangelo. Popularne nabożeństwo do tych relikwii jest nadal ogromne i wiąże się z nimi wiele legend. W „znaczącej kolegiacie”, będącej już pomnikiem narodowym, atmosfera jest pełna tajemnic, między kryptami i grobowcami inspiracji masońskiej.
Inne miejsca związane z d’Avalos, a zwłaszcza z postacią Cesare Michelangelo, to kościoły San Francesco da Paola i Madonna del Carmine, oba z pięknymi ceglanymi fasadami, pierwszy z początku XVII wieku, drugi końca XVIII wieku i szkoły wanwitelliańskiej. Innym miejscem, które przypomina ten okres, jest kościół Sant’Antonio da Padova, który, choć nagi z zewnątrz, w środku prezentuje blask złoconych stiuków zamówionych przez hrabiego Carlo de Nardis w 1723 roku.
Stolica Burbonów
W 1816 Vasto zostało ogłoszone stolicą jednego z trzech okręgów Abruzzo Citeriore Królestwa Neapolu. W następnych latach miasto przeżywało znaczący rozwój układu urbanistycznego oraz rozwój sztuki. Bohaterem tego okresu był architekt Nicola Maria Pietrocola, któremu zawdzięczamy budowę Palazzo Palmieri na ruinach południowej strony zamku Caldoresco. Jego neoklasycystyczną architekturę można również podziwiać w Palazzo Genova Rulli z przyległym kościołem szlacheckim pod wezwaniem Santa Filomena, w pięknym Palazzo Monteferrante iw bardzo szczególnym kościele Sant’Anna.
Niezbędnym miejscem do zrozumienia początku XIX wieku będzie mały kościółek San Michele, znajdujący się na szczycie Villa Comunale w najwyższym punkcie widokowym w historycznym centrum miasta. Świątynia, odbudowana w tej formie w 1835 r., to istna burza inicjacyjnych i masońskich symboli, poczynając od orientacji kościoła, która jest świątynią słoneczną. Wewnątrz znajduje się czczona figura San Michele, odznaczona już w 1820 roku zespołem Wielkiego Mistrza Carbonerii z, niespodzianką!, aż sześcioma innymi archaniołami. Będziesz w jedynym miejscu w chrześcijaństwie katolickim, gdzie nadal czczonych jest siedmiu pierwotnych archaniołów, a ponadto znajduje się tak wiele drewnianych posągów ze szczegółami dotyczącymi ich cnót i charakterów.
Wizytę w mieście Burbonów można zakończyć przejściem w Corso Plebiscito, gdzie znajduje się wielki pałac baronów Ciccarone, dawniej De Nardis. Z balkonu wychodzącego na główną fasadę major Silvio Ciccarone ogłosił 4 września 1860 r. aneksję Sardynii do Sabaudzkiego Królestwa, trzy dni przed wkroczeniem Garibaldiego do Neapolu, czyniąc Vasto pierwszym miastem Abruzji, które powstało przeciwko Burbonom i dołączyło do kilka miesięcy, stałby się Królestwem Włoch.
Histonio liberty i littoria
Wraz z proklamacją Królestwa Włoch Vasto utraciło status stolicy dystryktu. Pozostanie krajem rolniczym przez prawie sto lat, ziemią emigracji do Stanów Zjednoczonych, a następnie do Australii, gdzie Perth jest największą kolonią Vastesi wciąż aktywną w utrzymywaniu silnych relacji z ojczyzną. Istotne zmiany w układzie miasta nastąpią dopiero wraz z nadejściem faszystowskiej dyktatury, która w 1938 roku zdecydowała się na latynizację nazwy miasta w Istonio i która, podobnie jak na innych słabo rozwiniętych terenach, zainwestowała znaczne środki w przekształcenie układ urbanistyczny, głównie ze względów propagandowych.
Aranżacja Largo del Castello i jej poświęcenie Gabriele Rossetti wynikają z okresu faszystowskiego. Plac z pomnikiem patrioty i wieloma odniesieniami do symboliki masońskiej został zainaugurowany w 1926 roku w obecności następcy tronu wraz z fontanną zasilaną przez nowy akwedukt Sinello. Reżim stworzył również Corso Littorio, dziś Corso Italia, która łączy Piazza Rossetti z Villa Comunale, zbudowaną w 1923 roku. Oprócz kilku monumentalnych sosen, znajdziesz tam 185 dębów ostrolistnych, z których każdy poświęcony jest poległy żołnierz ze świata pierwszej wojny światowej. Dziś ta duża miejska oś jest codziennym dziedzictwem mieszkańców Vasto, którzy w większości nie rozpoznają już znaczenia wielu symboli.
Z piazza Rossetti, tym razem kierując się w stronę starego miasta, wchodzi się na piazza Diomede i stamtąd perspektywa spogląda w stronę katedry. Nawet ta część miasta została przekształcona podczas reżimu faszystowskiego, który zburzył szereg domów i stworzył elegancką Corso di Vasto, gdzie kiedyś stała “Corsea degli Scarpari”, pełna sklepów rzemieślniczych. Gdy dotrzesz na polanę przed katedrą San Giuseppe, możesz podziwiać XVIII-wieczną dzwonnicę i detale fasady, z których część pochodzi z 1293 roku, ale zauważysz, że piękny kościół, ogólnie z gotyckim wygląd, nie ma jednolitego stylu. Także w tym przypadku jest to dzieło ubiegłego stulecia, gdyż charakterystyczne rozsycenie rozety dodano w 1928 roku, a piękne witraże powstały w latach 1923-1927.
